Page 5 - Hjerne Det! 4/2024

FOTO: MIKKJELL LØNNING
Haukeland universitetssjukehus har det nasjonale ansvaret for behand- ling av denne typen svulst. Kva type behandling ein får kjem an på stor- leiken til svulsten.
Gammaknivbehandling er ein presist retta dose med stråling rett mot svulsten, der pasienten får ei ramme skrudd inn i skallen sin. Det er sjeldan at ein opplever større komplikasjonar som følge av behandlinga.
Engelsgjerd var svært takksam då ho fekk tilbod om gammakniv i staden for operasjon. I februar 2005 tok Engelsgjerd gammakniven, og behandlinga blei ein suksess.
Livet kunne gå tilbake til sin vande gang. I alle fall delvis. Ho hadde mista høyrsla på venstre øyre, sleit med øyresus (tinnitus) og hadde problem med balansen.
– Det var ein fantastisk dag då eg fekk vite at behandlinga var vellukka. Du set det på ein måte som dag null, og startar på nytt. Og eg kom tilbake i fullt arbeid, seier Engelsgjerd.
Vendepunktet
Frå 2005 hadde Engelsgjerd årlege MR-undersøkingar for å overvake svulsten. Februar 2015 blei ho frisk- meld. Høyrsla hennar var delvis kome tilbake, og svulsten hadde slutta å vekse.
Familien har vore viktig støtte gjennom heile sjukdomsforløpet.
Det å gå frå ein vanleg kvardag som småbarnsmor med jobb, til å kjempe mot store vanskar som følge av sjukdomen, tar på.
Det er eit privilegium å ha ein familie som stiller opp. Kvardagane mine hadde ikkje vore så gode utan støtte frå mannen min og jentene mine.
Engelsgjerd hadde lenge kombinert nattskift i Posten med å drive sin eigen rammeverkstad. Avdelinga hennar
på Posten blei lagt ned i 2019, og ho bestemte seg for å studere til ein grad som medisinsk sekretær.I april 2020 starta ho hos Stavanger universitets- sjukehus. Éin månad seinare kom ho inn til sin første kontroll på fem år.
Engelsgjerd hadde vore friskmeld i fleire år, fått ein spanande jobb og eit nytt liv. Men undersøkinga viste at svulsten hadde vakse med 50 prosent. Og alt falt i grus. Igjen.
Eg blei heilt matt. Det var verkeleg ikkje det eg forventa. Det passar aldri å bli sjuk, men dette var ufatteleg uflaks. I ettertid ser ho at teikna var der, som dårleg balanse, svakare hørsel, hovud- pine og mykje søvn. Det hadde nok blitt avdekka tidlegare med fleire kon- trollar. Då hadde kanskje konsekvensa- ne blitt mindre. Mange får tinnitus, og noko færre opplever balanseforstyrring. Mellomstore svulstar blir behandla av gammakniv, og store med operasjon. Det er i utgangspunktet ein svært krevjande operasjon.
Mista kontrollen over ansiktet
Vestibularisschwannom er ein seintveksande svulst. Difor fekk Engelsgjerd avslutte studiane sine og ta eksamen på hausten.
På grunn av storleiken og plasserin- ga til svulsten, var det ikkje noko anna val enn å operere. Då var potensialet for følgeskadar langt større enn med gammaknivbehandlinga.
29. september 2020 la Engelsgjerd seg ned på operasjonsbordet i Bergen. Hjerneoperasjonen tok åtte timar.
«Yes, eg lever», var det første eg tenkte då eg vakna.
Kirurgen hadde gått gjennom kva biverknadar ein kunne få. Nokre få pasientar opplever ansiktslamming som følge av ein slik operasjon, og igjen blei Engelsgjerd råka av uflaks.
Eg oppdaga at eg hadde blitt skeiv i ansiktet. Det var inga god kjensle.
Aldri i min villaste fantasi kunne eg ha sett for meg at ein operasjon og følgjande ansiktslamming kunne gi så mange utfordringar i kvardagen som eg har fått. Lista over plagar er lang.
Ho er døv på venstre øyre for alltid, synet fungerer ikkje som det skal og ho har tinnitus på øyret og auget.
Når ho flyttar på auget skrur ho volumet på tinnitusen opp og ned.
Ansiktsmimikken hennar er vekke. Balansen er dårleg, ho kan ikkje lukke venstre auge, må stadig smørje auget, ' har vanskar med tørr munn og hoste,
HJERNE DET " 4/2023 5
AP SI NE BT
ET
NI GN