Page 20 - Forskningsetikk 1-2020

Kritikken eg rettar
mot fagfeltet som

heilskap, rettar eg
altså også mot meg
sjølv. Eg synest ikkje
det er noko å skamme

seg over.
Liv Ingeborg Lied – Tekstforskinga er eit konservativt felt som har vore seint ute med å ta inn over seg desse
forskingsetiske utfordringane, seier Liv Ingeborg Lied, professor ved MF vitenskapelig
høyskole for teologi, religion og samfunn. Foto: Elin Fugelsnes.

kunnskap frå materiale med tvilsamt Dette har sett viktige forskingsetiske blitt utført.
opphav? perspektiv i skuggen – fram til no. – Ingen har endra praksis. Tekstforskarar
Dersom høva kring funnet ikkje er – Vi har ikkje sett oss nøydde til å ta nøyer seg gjerne med å nemne slikt i
kjende, vil det alltid vere ei mogelegheit inn over oss problemstillingane som til innleiingar og introduksjonskapittel. Vi
for forfalsking, påpeikar arkeologen. dømes arkeologar har diskutert lenge. må frigjere desse metodiske og etiske
Forsking basert på materiale utan Situasjonen har dessutan ført til at vi spørsmåla frå hjørnet dei har blitt
dokumentert proveniens har dermed eit overser at manuskripta som gir oss arresterte i, og integrere dei i analysane
problem med truverdet. tilgang til teksten, tilhøyrer ein tredjepart, våre. Det opnar for nye, interessante
Munch Rasmussen har samtidig stor seier Lied. studiar, seier Lied.
forståing for at det kan vere vanskeleg for I 2008 skreiv ho sjølv ei bok om tidlege Ho trur løysinga er å finne ein balanse
ein forskar å godta at datamaterialet ikkje jødiske tekstar der ho ikkje diskuterte dei mellom vektlegging av materiell og
har gyldigheit fordi ein ikkje kan seie kvar fysiske manuskripta i det heile. immateriell kulturarv, og peikar på at
det kjem ifrå. – Kritikken eg rettar mot fagfeltet som
– Eg kan sympatisere med smerta, heilskap, rettar eg altså også mot meg sjølv.
seier ho. Eg synest ikkje det er noko å skamme seg
over. Det er ikkje slik at forskarar som har
Skammar seg ikkje arbeidd med materiell kultur, er moralsk Tekstforsking
Liv Ingeborg Lied er professor ved MF overlegne. Det handlar om at dei har blitt
vitenskapelig høyskole for teologi, religion tvinga til å sjå på desse problema i forsking Tekstforskarar prøver ofte å seie noko
og samfunn. Ho er religionsvitar og og undervisning. Det har ikkje skjedd i om tidlege tekstar ein veit har eksistert,
forskar på jødiske tekstar frå antikken tekstforskinga før no, seier ho. men som ikkje er bevarte. Dei fysiske
som berre er overlevert i manuskripta til manuskripta forskarane jobbar med,
kristne minoritetar i Midtausten. Lied Forvist til innleiinga kan vere 500–1500 år yngre enn den
leier ein av arbeidspakkane i «The Lying Lied fortel at tekstforskarane som brukar meir opphavlege, men immaterielle
Pen of Scribes»­prosjektet. middelaldermanuskript for å studere teksten dei ønsker å nærme seg.
I likskap med Justnes peikar ho på at jødiske tekstar frå antikken, har vore klare
tekstforskarar heile tida har vore over det metodiske problemet sidan Tekstforskarar finst på ei rekke ulike
interesserte i tekstane som immaterielle, byrjinga av 1900­talet, og i aukande grad fagfelt, som religionsfag, teologi,
altså ikkje som arkeologiske gjenstandar sidan 1950­talet. Det har likevel ikkje fått historie, kunsthistorie, litteraturvitskap
eller kulturgjenstandar. konsekvensar for korleis forskinga har og klassiske fag.

20 FORSKNINGSETIKK | NR. 1 | 2020